Trên thị trường vải vóc hiện nay xuất hiện nhiều tân binh vô cùng sáng giá. Tiếp nối sự thành công của các loại vải khác như Nylon, Polyester, vải Acrylic thì loại vải kỳ vọng sẽ làm “rạng danh” dòng vải tổng hợp hóa học vốn đang dần chiếm lĩnh thị phần không nhỏ trong thế giới vải vóc đó chính là chất liệu vải Acrylic.
Sợi vải Acrylic là gì?
Vải Acrylic hay còn gọi là vải len nhân tạo, là loại vải được làm từ sợi tổng hợp acrylic có nguồn gốc từ polymer tổng hợp có tên Acrylonitrile. Chất liệu này được sản xuất từ từ acrylonitrile – đây là một loại hóa dầu, và thường được kết hợp thêm một số hóa chất để giúp khả năng hấp thụ thuốc nhuộm của chúng được tốt hơn. Chất liệu vải Acrylic được sử dụng để dệt thành vải hoặc kết hợp với những sợi vải khác để tạo ra nhiều chất liệu khác nhau.
Chất liệu vải Acrylic được được phát triển bởi tập đoàn Dupont và có cùng “huyết thống” với vải Nylon và Poly khi đều được “bố già” DuPont tạo nên với tham vọng sẽ thay thế cho len.
Nguồn gốc
Vải Acrylic ra đời vào năm 1941 tại phòng thí nghiệm của Dupont, khi ấy có một nhà khoa học đang nghiên cứu về việc cải thiện sợi rayon thì Dupont vô tình phát hiện ra sợi acrylic. Lúc đầu sợi vải này có tên gọi là sợi A, sau được đăng ký nhãn hiệu với cái tên là Orlon.
Vào thời gian đầu loại vải này không được thành công như những “đàn anh” trước đó. Phải 1 thập kỷ sau, những tiện lợi của Acrylic mới được mọi người nhận thấy, và cứ thế chất liệu này chiếm được thị phần lớn trên thị trường vải vóc. Tuy nhiên, vào năm 1970 sóng gió lại tiếp tục ập đến khi phong trào bảo vệ môi trường nổi lên chống lại các loại vải tổng hợp và thông tin Acrylic có thể gây ung thư cho người sử dụng. Và họ phải sản xuất bán sang các nước châu Á và châu Phi để duy trì doanh thu.
Hiện nay, vải Acrylic vẫn được sản xuất và phát triển tại vùng Viễn Đông, Thổ Nhĩ Kỳ, Ấn Độ, Mexico và Nam Mỹ và được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau.
Phân loại
Sợi vải Acrylic được kết hợp với nhiều các loại sợi tổng hợp, để cho ra đời nhiều các loại vải khác nhau.
- Acrylic: Đầu tiên là Acrylic, chất liệu vải này có thành phần chủ yếu là Acrylonitrile với hàm lượng lên đến 85%..
- Lastrile: Được kết hợp từ Acrylonitrile và hoá chất có tên là Diene. Sự kết hợp này giúp vải có sự đàn hồi cao hơn những loại vải Acrylic khác.
- Modacrylic: Modacrylic là loại vải được kết hợp từ Acrylic và các loại Polyme. Vải có ưu điểm là có độ bền cao, giữ form dáng tốt, không gây nhăn.
- Nitrile: Chứa ít thành phần acrylonitrile, thành phần chủ yếu trong vải là Vinylidene Dinitrile.Được sản xuất chủ yếu ở Châu Á, nhưng chỉ sản xuất với số lượng ít bởi nó có nhược điểm là ít bám màu nhuộm.
Quy trình sản xuất sợi vải Acrylic
- Bước 1 -Tạo sợi Acrylic: Sử dụng phản ứng trùng hợp với polypropylene để tạo ra acrylonitrile. Hòa tan các sợi polymer với dung môi mạnh như DMF hoặc Natri Thiocyanate. Sau đó, đông tụ dung dịch có cùng dung môi, ở bước này được gọi là kéo sợi ướt. Còn với kéo sợi khô sẽ được bay hơi dung môi khi trơ được làm nóng.
- Bước 2 – Kéo sợi Acrylic: Các sợi Acrylic thu lại sẽ được mang đi rửa và kéo dài thành các sợi mỏng.
- Bước 3 – Dệt vải Acrylic: Sợi Acrylic tiếp tục được đưa lên ống cuộn và chuyển tới khu vực dệt may. Vải Acrylic có thể được dệt thành sợi phục vụ cho hàng may mặc hay sử dụng cho đồ vật khác. Ngoài ra còn có thể bán sợi hiện tại cho những người thích đan lát. Các cơ sở dệt may, công nhân dệt may cũng có thể thay đổi cấu trúc sợi acrylic bởi thuốc nhuộm màu và nhiều các phương pháp cải tiến khác nhau.
Đặc điểm của chất liệu vải Acrylic
Chất liệu vải Acrylic sở hữu rất nhiều đặc điểm nổi trội trong tính năng. Là một trong những loại vải được sử dụng nhiều, nên không ngạc nhiên với các ưu điểm sau đây.
Ưu điểm vải Acrylic
- Có tính đàn hồi tốt: Vải Acrylic sở hữu độ co giãn vượt trội so với các chất liệu khác trên thị trường hiện nay. Nhờ vậy, những trang phục được may từ vải acrylic nhanh chóng phục hồi về trạng thái ban đầu mặc dù bị gấp lâu ngày, khả năng chống nếp nhăn tốt. Vải acrylic được đánh giá là chất liệu cao cấp khi dùng làm vải bọc.
- Vải có trọng lượng nhẹ, ấm áp: Vải có trọng lượng nhẹ, có khả năng giữ ấm tốt và sở hữu khả năng cách nhiệt trên nền nhiệt lạnh. Nhờ vậy mà chúng còn được sử dụng để thay thế lông cừu.
- Dễ nhuộm màu: Vải Acrylic có ưu điểm nổi bật mà không phải vải nào cũng làm được đó chính là dễ nhuộm màu. Điều này giúp cho nhà thiết kế có thể tự do sáng tạo, thiết kế và người tiêu dùng cũng có nhiều lựa chọn màu sắc hơn với vải acrylic.
- Có khả năng chịu nhiệt tốt và nhanh khô: Vải có khả năng thoát ẩm tốt. Bên cạnh đó, vải acrylic còn có khả năng chống tia cực tím, chịu nhiệt độ cao, nắng nóng một cách hiệu quả.
- Giá thành thấp: Giá thành của vải được đánh giá là vô cùng phải chăng, phù hợp với túi tiền của người tiêu dùng. Ngoài ra, loại vải này cũng rất dễ bảo quản, vệ sinh, bạn có thể giặt tay, giặt máy mà không sợ ảnh hưởng đến chất lượng vải.
Nhược điểm vải Acrylic
- Vải khá thô và nóng: Tương tự như những chất liệu nhân tạo, vải acrylic mang đến cảm giác khá nóng, bí bách, đặc biệt trong những ngày nóng nực sẽ càng khó chịu hơn. Bên cạnh đó, vải cũng không mang lại cảm giác mềm mại như chất liệu tự nhiên.
- Dễ bị giãn: Tuy có độ bền cao, nhưng vải acrylic nhanh chóng bị giãn, chảy xệ sau nhiều lần chảy xệ và dễ bị mất đi form dáng ban đầu và thay đổi kích thước so với lúc mới mua ban dầu.
- Bị biến đổi khi tiếp xúc nhiệt độ cao: Khi gặp nhiệt độ cao, vải nhanh chóng bị biến đổi màu, chất lượng giảm sút. Nên bạn cần lưu ý khi sử dụng chất liệu này.
- Không thân thiện với môi trường: Vải có thành phần polymer cấu thành nên vải có thể tồn tại hơn 200 năm mới bị phân hủy. Trong quá trình sản xuất cũng gây ảnh hưởng không nhỏ đến môi trường khi chất phản ứng được dùng để tái chế chỉ đạt 5%, gây tích tụ chất gây ô nhiễm.Và sau mỗi lần giặt, vải sẽ phóng ra 730.000 hạt tổng hợp có kích thước gấp 5 lần so với vải pha Cotton – Polyester và 1,5 lần so với Polyester nguyên chất gây tác động tiêu cực.
- Dễ bị xù lông: Vải dễ bị xù lông sau một thời gian dài sử dụng tạo thành những hạt xoắn trên bề mặt vải, gây mất thẩm mỹ.
So sánh vải Acrylic và vải Polyester
| Tính năng | Vải Acrylic | Vải Polyester |
|---|---|---|
| Thành phần cấu tạo | Có cấu tạo khá giống nhau, cùng được tạo nên từ nhựa. Thuộc nhóm vải tổng hợp, dễ bám bẩn và kỵ nước. | |
| Độ bền chắc | Các sợi Acrylic rất dễ cháy. Khả năng chống mài mòn kém. | Các sợi Polyester có độ chắc chắn cao. Khả năng chống mài mòn lâu dài. |
| Tính bền vững và bảo quản | Khả năng phân hủy nhanh chóng. Vải Acrylic đòi hỏi quy trình vệ sinh tỉ mỉ cao. | Khả năng phân hủy lâu vì có độ bền khá cao. Vải Polyester vệ sinh, giặt giũ khá đơn giản |
Cách phân biệt các loại vải Lacoste
Phân biệt bằng nước: Cho một ít nước lên trên các bề mặt vải, sau đó quan sát kết quả. Nếu nước được loang rộng và thấm nhanh vào trong áo, chứng tỏ đó là vải Lacoste cotton 100%. Còn nếu Thời gian hút mức chậm và mức độ loãng nước bỏ thì đó là vải Lacoste PE.
Phân biệt bằng phương pháp trực quan: Khi cầm vải Lacoste cotton 100% sẽ cảm nhận được sự mềm mịn và thoáng mát của vải. Không gây cảm giác thô cứng và khi vò sẽ để lại vết nhăn. Còn nếu là vải Lacoste PE có bề mặt vải bóng láng, khi vò sẽ không để lại vết nhăn.v
Ảnh hưởng của vải acrylic tới môi trường và sức khỏe
- Là gánh nặng cho môi trường: Gây tác động xấu đến môi trường, vì quy trình sản xuất ra vải Acrylic cần sử dụng nhiều hóa chất gây hại cho hệ sinh thái và con người. Bên cạnh đó vải Acrylic không có khả năng tự phân hủy sinh học.
- Vải sợi gây chất ung thư: Khoa học đã chứng minh: Vải Acrylic khi tiếp xúc với da sẽ làm gia tăng khả năng mắc bệnh ung thư, nhất là tỷ lệ ung thư vú ở phụ nữ ở độ tuổi sau mãn kinh. Các loại sợi tổng hợp còn đóng vai trò ngầm là nơi sinh sản của các vi khuẩn gây ra các bệnh dị ứng.
Ứng dụng của sợi Acrylic
- Ứng dụng trong thời trang: Vải Acrylic từ khi xuất hiện đã có những đóng góp cho thị trường may mặc. Sở hữu độ đàn hồi cao, giữ form dáng tốt nên vải được ứng dụng nhiều trong trang phục bóng rổ, bóng chày,… Các sợi vải acrylic được nhân tạo tương tự như len nên dùng tốt trong các mặt hàng như găng tay, áo len… Do đó mà sợi vải Acrylic được dùng để thay thế cho vải len rẻ tiền.
- Ứng dụng trong phụ kiện: Vải Acrylic được dùng trong sản xuất tóc giả.
- Ứng dụng trong nội thất: Vải Acrylic được ứng dụng phổ biến trong trang trí nội thất như thảm, rèm, bọc ghế sofa…
- Làm lều bạt ngoài trời: Vải Acrylic có đặc tính chóng nước tốt nên được dùng để làm lều bạt hay các vật dụng ngoài trời.
Lời kết
Vải Acrylic là một chất liệu khá nóng, không đảm bảo an toàn cho người sử dụng và không thân thiện với môi trường. Nên bạn cần cân nhắc khi sử dụng chất liệu này.
Tham khảo:
- Chất Acrylonitrile: https://en.wikipedia.org/wiki/Acrylonitrile
- Sợi Acrylic: https://en.wikipedia.org/wiki/Acrylic_fiber
- Lịch sử của sợi Acrylic: https://magazine.artland.com/agents-of-change-acrylic-paint/
Xin chào và cảm ơn bạn đã đọc hết bài viết. Tôi có hơn 5 năm viết nội dung chất lượng về lĩnh vực đồng phục, các đề tài tôi sẽ viết để gửi đến các bạn liên quan đến thời trang quần áo, sản xuất đồng phục, mix&match, vải vóc, size số, kinh nghiệm & kiến thức thời trang đồng phục,…
Đặc biệt là hành trình viết lách chinh chiến của tôi đã có hơn 2000 bài viết trong vòng 1 năm qua. Tất cả là những điều mà tôi cảm thấy có ích và mang đến giá trị cho người dùng. Sự sáng tạo & lan tỏa là động lực mạnh mẽ mang tôi tới với nghề Viết. Và hy vọng qua những bài viết của tôi, bạn tìm thấy thêm những điều có ích trong lĩnh vực thời trang đồng phục nói riêng và cuộc sống nói nói chung.
